3D Ontwerpen, modelleren, visualiseren en programmeren

Er staan de architect tegenwoordig tal van programma's ter beschikking om ontwerpgedachtes om te zetten naar complexe 3D modellen. Ik werk vooral met Archicad, Sketchup, Rhinoceros, Lumion en SU Podium. Als aanvulling op de software zijn niet alleen de computers beter geworden, er zijn steeds meer apparaten op de markt gekomen die het ons mogelijk maken de ontwerpen te zien op een manier die voorheen niet mogelijk was. Virtual of augmented reality brillen, 3D printers, 3D beeldschermen stellen ons in staat om een zeer realistische beleving te ervaren van nog niet gerealiseerde ontwerpen. Op deze pagina zal ik mijn ervaringen op dit gebied delen en proberen uit te leggen hoe ik er mee om ga en wat het betekent voor mijn dagelijkse ontwerppraktijk.

WORKFLOW

Behalve het beheersen van de diverse programma's is het ook erg belangrijk om te weten hoe de programma's met elkaar samenwerken en communiceren. In het onderstaande beeld is te zien hoe mijn workflow er uit ziet. Archicad is voor de meeste projecten de basis van de workflow. Voor ieder project wordt bekeken op welke manier het beste resultaat behaald kan worden. Dit hangt af van de aard van het project, complexiteit en de beoogde output. Soms is er alleen een visualisatie nodig, een andere keer moeten er bouwkundige tekeningen aangeleverd worden. Het is belangrijk om zo flexibel mogelijk te zijn. Gaandeweg het project kunnen er nieuwe inzichten en wensen komen en het is prettig om hier zonder al teveel omwegen mee aan de gang te kunnen.

Architects in Ctrl

Voor KUBUS software, de leverancier van o.a. Archicad, heb ik 25 januari 2022 een webinar verzorgd waarin ik uitleg hoe ik Archicad en andere software gebruik om mijn projecten te ontwerpen, tekenen en visualiseren. 

ARCHICAD

Samen met Revit het meest gebruikte BIM software programma. In Archicad wordt het 3D model opgezet en uitgewerkt. Vervolgens worden vanuit dit BIM model alle relevante gegevens gegenereerd: plattegronden, gevels, doorsnedes, details, kozijnstaten etc. In principe grotendeels de traditionele 2D producten. Daarnaast wordt vanuit het BIM model 3D bestanden geëxporteerd (Sketchup of Lumion Collada) om verder uit te werken in visualisatie programma's zoals SketchUp Podium of Lumion

RHINOCEROS

Voor complexe en organische vormen is Rhinoceros beter geschikt. Het kan soms handig zijn om een deel van een project met een vorm die in Archicad niet mogelijk is eerst in Rhinoceros te modelleren en vervolgens in Archicad te importeren. Rhinoceros is namelijk minder geschikt om bouwkundig tekenwerk te produceren, het is geen BIM (Building Information Model) programma.

GRASSHOPPER

Een bijzonder onderdeel van Rhinoceros is de Grasshopper plugin. Hiermee is het mogelijk om algorithmisch te ontwerpen met behulp van visueel programmeren. Kort gezegd betekent het dat je ontwerpt met behulp van stukjes code die een bepaalde bewerking of transformatie van een geometrisch object bewerkstelligen. Alle stappen in het proces zijn zichtbaar in het scherm, in tegenstelling tot andere pakketten waar je alleen het resultaat van de laatste bewerking ziet.

Hieronder is een stukje van een Grasshopper code te zien.

Hieronder is de (nagenoeg) volledige code te zien en links het resultaat: een parametrische toren. Het tekenwerk bestaat uit slecht 3 lijnen: de plint, de bovenbouw en de liftkern. Door middel van het kopiëren, verschalen, verdraaien, opdelen en te koppelen is het mogelijk om alle ontwerpelementen met behulp van schuifregelaars aan te passen: verdiepingshoogte, aantal verdiepingen, aantal gevelkolommen, balusters, verschalen en torsie etc. Ook kan de basisvorm eenvoudig worden gewijzigd. Dus het gebouw kan in enkele seconden omgezet worden naar een rond, vierkant of rechthoekig gebouw, of welke vorm dan ook. Het is zo dus mogelijk om in korte tijd heel veel verschillende varianten te onderzoeken. Sinds enige tijd is het mogelijk om het Grasshopper bestand te koppelen met Archicad zodat de overstap van Grasshooper naar bouwkundig tekenwerk wordt vereenvoudigd.

Wie interesse heeft in de Grasshooper code voor de Parametrische toren kan die bij mij opvragen.

In lumion of SUPodium kan het model verder worden gevisualiseerd.

Voorbeeld van een 3D model gemaakt met Rhinoceros en Grasshopper dat niet met Archicad kan worden getekend.

SKETCHUP

Sketchup is wellicht het bekendste 3D programma, mede dankzij de gratis versie en de intuïtieve interface. Het is ook populair als generiek 3D uitwissel bestandsformaat. Het mist de intelligentie van een .ifc bestand, maar het is door bijna alle 3D programma's te importeren en exporteren.

SU PODIUM EN WALKER

Met name voor interieur visualisaties is SUPodium een heel goed programma. Het werkt vanuit Sketchup zelf en is eenvoudig in gebruik. Groot pluspunt is dat er een grote online bibliotheek met materialen en objecten aan gekoppeld is, de SUPodium Browser. En je kunt er prachtige 360 graden panorama's mee maken. Het onderstaande beeld is gemaakt met behulp van Rhinoceros, Grasshopper, Archicad, Sketchup en SUPodium. SU Walker is vergelijkbaar met SU Podium, maar heeft een render engine die is gebaseerd op het gebruik van de grafische kaart (en niet de processor).  Hierdoor werkt Walker sneller dan SUPodium en geeft een directe real time feedback. Ook het renderen gaat veel sneller met bijna dezelfde kwaliteit als SUPodium.

VUE

Vue is een prachtig programma om digitale natuur te tekenen. Het programma is echter ingewikkeld en kent een lastige en omslachtige workflow. De laatste tijd wordt de kwaliteit van de digitale natuur in programma's als Lumion en Twinmotion steeds beter en wordt het verschil met Vue steeds kleiner.

LUMION

Lumion is een zeer populair visualisatie programma omdat het real time werkt, eenvoudig is maar toch geavanceerde functies heeft en een mooie kwaliteit biedt.

BIMXDOCS

Handig programma om een Archicad project op een Ipad te presenteren. Bijzonder aan dit programma is dat het heel mooi schakelt tussen 2D en 3D informatie.

KUBITY

Kubity is zeer geschikt voor het delen van 3D modellen. Het kan Sketchup bestanden omzetten naar verschillende online toegankelijke platformen. Met behulp van Kubity kun je ieder 3D model delen met derden die het op hun computer, laptop, telefoon of VR bril kunnen bekijken.

Gebruiksgemak bij Kubity: Scan de QR code en het 3D model verschijnt op je telefoon.